de Grote Kerk – Waterstaatskerk

 

De eerste hervormde kerk werd in 1839 gebouwd in een Neoclassicistische stijl aan de Deldensestraat. De kerk werd na de bouw van de tweede hervormde kerk de Grote Kerk genoemd. De zaalkerk heeft een zandstenen plint en een portiek met kolommen van Ionische orde.

In 1976 wordt de Grote Kerk buiten dienst gesteld. Het ontvolken van de binnenstad en de afname van het aantal Hervormden noopt daartoe. Later wordt, na veel geharrewar, het kerkgebouw overgenomen door de burgerlijke gemeente en wordt onder de nieuwe naam Waterstaatskerk in gebruik genomen als Aula van de Muziekschool. Na restauratie in 1991 werd het gebouw in gebruik genomen als auditorium / concertruimte verbonden met de muziekschool. In 2018 is de Waterstaatskerk weer in handen gekomen van de PKN gemeente te Hengelo

Zie ook: Tussen sloop en behoud: het verhaal van de Waterstaatskerk», A.L. van Schelven, Oald Hengel februari 1991.

Luister naar een geluidsfragment van de klokken:

Beschrijving Waterstaatskerk

In 1848 in neo-classicistische stijl ontworpen en gebouwd door Rijkswaterstaat. Tijdens de restauratie en modernisering in 1990-1991 is aan de achterzijde buiten bescherming vallende nieuwbouw gepleegd en is de ingang van de voor- naar de achterzijde verplaatst.

De kerk is een zaalkerk op rechthoekige grondslag onder een schilddak gedekt met muldenpannen. De bakstenen gevels zijn symmetrisch geleed, geplaatst op een zandstenen plint en beëindigd met een gepleisterd fries onder een overstekende, geprofileerde bakgoot op klossen. In de gevels zesendertigruitsvensters binnen een gepleisterde omlijsting. Aan de straatzijde (Z) een zuilenportiek van vier zuilen met zandstenen basement, en ionische kapitelen. Op de zuilen een architraaf en een deklijst onder een klein schilddak met muldenpannen. Hierboven een vierkante houten toren met spitsboogvormige galmgaten, en een door rondbogen op houten kolommen samengestelde achthoekige lantaarn waartussen aan drie zijden een wijzerplaat. In de portiek van de hoofdingang een slingeruurwerk van J.F. Weule uit Bockenem, gemaakt in 1893. Dit gietijzeren uurwerk, geschilderd in rood met goudkleurige randen is gerestaureerd in 1991. Het functioneert in oorspronkelijke toestand. De toren wordt afgesloten door een helmdak met bekroning van weerhaan en bol. De zijgevels (O en W) hebben een risalerende middenpartij met hoofdgestel en fronton. In dit risaliet een dubbele toegangsdeur binnen een eenvoudige, gepleisterde omlijsting. In de achtergevel zijn vier zesendertigruits vensters geplaatst. In het interieur is een driezijdig balkon aangebracht dat aan de linker- en rechterzijde op zuilen steunt. In het middendeel, achter het portiek van de hoofdingang een houten, terugliggende paneelwand met op de galerij vier zuilen. Het gepleisterde plafond met rondom een kooflijst wordt beëindigd met een brede, rondlopende geprofileerde lijst. Waardering Kerkgebouw van cultuur-, architectuurhistorische en stedebouwkundige waarde: – als uiting van het geestelijk leven in Hengelo – als kenmerkend voorbeeld van een waterstaatskerk in neo-classicistische stijl – als uiterlijke gaafheid – als beelbepalend gebouw aan de Deldenerstraat – vanwege het gave gietijzeren torenuurwerk

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed